Slaagt Bart Tommelein, de nieuwe minister van Energie (Open VLD), er met zijn voluntaristisch pleidooi voor zonnepanelen in de interesse aan te wakkeren? Volgens Geert Boeraeve van het installatiebedrijf BES is het te vroeg om dat te zeggen, ‘maar steun is altijd welkom’. Hij zag de vraag sinds oktober 2015 aantrekken. ‘Vooral door de stijgende elektriciteitsprijs, en de lage rendementen op het spaargeld. Mensen beseffen stilaan dat de investering de moeite loont op basis van de elektriciteitsprijs. Vroeger keek men daar nauwelijks naar en enkel naar de steun via groenestroomcertificaten.’ 

69.000 kWVorig jaar werd voor 69.000 kW aan zonnepanelen geplaatst,
schat PV Vlaanderen, tegen 39.000 kW in 2014.

Volgens cijfers van de sectorfederatie PV Vlaanderen kwam er in Vlaanderen in 2015 ongeveer 69.000 kilowatt (kW) aan productiecapaciteit bij, zo goed als allemaal bij particulieren. Dat is een pak meer dan de 39.000 kW die in 2014 werd geplaatst. Onder meer de verplichting om bij nieuwbouw in hernieuwbare energie te investeren - wat de meeste mensen met zonnepanelen oplossen - leidt daartoe.

1. Hoeveel kost het nog?
Mits geduld en een min of meer stabiel wettelijk kader levert de investering over de hele levensduur normaal enkele duizenden euro’s winst op (De Tijd, 5 mei). De prijzen van de panelen zijn de voorbije tien, vijftien jaar sterk gedaald, maar de voorbije twee jaar is die daling veel zwakker. Grote prijsdalingen zitten er niet meer aan te komen, luidt het in de sector. Momenteel kost een doorsnee installatie van 4 kWpiek ongeveer 6.000 euro inclusief btw. De omvormer moet na tien à twaalf jaar worden vervangen, wat zo’n 800 à 1.000 euro kost.

2. Wie installeert?
De tijd dat er op elke straathoek een installateur te vinden was, is voorbij. Doordat de steun verlaagd en uiteindelijk afgeschaft werd, daalde de vraag sterk. Dat heeft ertoe geleid dat nogal wat installateurs de handdoek in de ring gooiden. PV Vlaanderen heeft geen zicht op de hele markt, maar stelt dat het van 170 leden in 2012 is teruggevallen naar 40 leden nu.

De installateur komt eerst bespreken of het voor u interessant is zonnepanelen te plaatsen. Hebt u een goed georiënteerd dak? Een ideaal dak is niet zuidgericht maar ligt 10 graden meer naar het westen, met een hellingshoek van 35 graden. Ligt uw dak westelijk gericht, dan haalt u met een goede hellingshoek al zo’n 20 procent minder rendement.

3. Welke panelen?
Koopt u kwaliteit? De herkomst van de panelen is jammer genoeg geen duidelijke indicator. Er zijn goede en slechte Europese zonnepanelen, en goede en slechte Aziatische. ‘Het risico is dat je ook bij merken die normaal goede kwaliteit leveren, pech kan hebben’, zegt Koen Cassenaer van de groothandel Carbomat. ‘De vraag is veelal hoe goed de service-na-verkoop is. Wees kritisch: werkt je installateur al lang met het voorgestelde merk, ook voor de omvormer? Waar haalt hij de panelen? Hoe worden eventuele problemen opgelost? Staat er in de kleine lettertjes dat er ook een ander merk met dezelfde wattage kan worden geleverd? Dat is zoals tekenen voor een auto met de clausule dat er ook een andere motor in kan zitten. Als drie offertes in dezelfde grootte-orde zitten, en eentje daar ver onder, zou ik die goedkope niet nemen. De marges zijn genormaliseerd, grote prijsverschillen wijzen echt op de kwaliteit.’

Wilt u mono- of polykristallijne panelen? Veel mensen vinden de zwarte monokristallijne mooier dan de blauwige polykristallijne. Ze zijn wat compacter en brengen meer op, maar ze zijn ook duurder. De terugverdientijd bij monokristallijne panelen is wat langer. Wat met de ‘dunne film’? Die is goedkoop, maar in veel omstandigheden minder efficiënt. De nieuwste generatie dunne film, de CIS-panelen, heeft een hoger rendement maar een dito prijskaartje. ‘Het duurt nog een tiental jaar voordat dunne film echt in massaproductie gaat’, meent Jo Neyens van PV Vlaanderen. Hij verwacht de komende jaren geen andere spectaculaire verbeteringen qua technologie. 

Het goede nieuws is: de ervaring leert dat goede panelen makkelijk 25 jaar meegaan. Onder meer PV Logging, een initiatief waarbij gegevens van honderden installaties worden verzameld, stelt vast dat het rendementsverlies lager ligt dan vooropgesteld.

Eens beslist, hoeft u normaal gezien niet lang te wachten. Bij de groothandels is er voor standaardproducten geen voorraadprobleem, bevestigt Cassenaer. Boeraeve rekent zes à zeven weken van offerte tot plaatsing.

4. Prosumententarief?
Goed en wel, maar hoe zit het met dat prosumententarief? De vergoeding die mensen die zelf een deel van hun energie opwekken moeten betalen voor het gebruik van het distributienet werd vorig jaar ingevoerd en hapt in een minder dan een jaar haast de helft van de opbrengst weg. De terugverdientijd wordt er fors door beïnvloed. Maar vooral de vrij plotse invoering ‘en cours de route’, ook voor wie besloot te investeren toen er van een netvergoeding geen sprake was, heeft een negatief psychologisch effect. Het wakkerde de vrees aan voor onvoorspelbare overheidsingrepen die het financiële plaatje helemaal anders kleuren.

Tegen 2019 is het de bedoeling tot een hervormd tariferingssysteem te komen voor elektriciteit, waarin ook het prosumententarief wordt meegenomen. Dat kan inhouden dat wie tegen die tijd minder elektriciteit in het net injecteert, door een auto- of thuisbatterij op te laden, ook een lager prosumententarief betaalt. Let wel: dit voorbeeld is voorbarig. De energieregulator VREG lanceerde net de consultatie over de hervorming. Het is de bedoeling dit jaar al principes vast te leggen, maar op concrete tarieven is het wachten tot 2018. Tot die tijd wordt het prosumententarief parallel met de distributienettarieven (jaarlijks) aangepast.

Bron: Netto - De tijd